Op de website exameninstrumentenmbo.nl kan per kwalificatie bekeken worden of de kwalificatie toegang heeft tot route 2 en/of er sprake is van grote of beperkte invloed bij het ontwikkelen van exameninstrumenten. Voor kwalificaties die geen toegang hebben kan de school inkopen. Als inkoop niet mogelijk is, kan de school het zelfgemaakte examen extern laten valideren.
Nee. Het gebruik van de drie routes geldt vooralsnog niet voor de cross-overs.
De norm voor valide exameninstrumenten is van kracht vanaf de invoeringsdatum 1 augustus 2018.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn kwaliteitscriteria (producteisen) beschreven waaraan een exameninstrument moet voldoen. De producteisen voor een valide exameninstrument kun je hier te vinden. Bij het volgen van elk van de drie routes en de bijbehorende afspraken per route, zorgt de school dat hij aan valide exameninstrumenten komt die aan de norm voldoen.
In route 3 worden exameninstrumenten bij een certificerende en validerende autoriteit aangeboden ter validering. Externe validering vindt plaats op het niveau van het exameninstrument. Dat betekent dat bij externe validering per instrument toetsing aan alleen de producteisen van de norm voor valide exameninstrumenten door de autoriteit plaatsvindt, de proces- en organisatie-eisen zijn hier niet van toepassing.
Als voor de kwalificatie waarmee de school route 2 wil doorlopen servicedocumenten beschikbaar zijn, dan moeten deze gebruikt worden bij het construeren en vaststellen. Het gaat om specifieke servicedocumenten de opgenomen zijn in het kwalificatie-overzicht route 2. Voor instellingexamens Nederlands en Engels is er een servicedocument ontwikkeld dat gebruikt moet worden in route 2.
Heb je vragen over de beschikbare servicedocumenten of is er een servicedocument dat je zou willen toevoegen aan het overzicht? Neem dan contact op met de bedrijfstakgroepadviseur van jouw sector bij de MBO Raad. Hun contactgegevens vind je hier. Zij bekijken met jou of het servicedocument in de volgende actualisatie van het overzicht geplaatst kan worden. Nbi’s kunnen contact opnemen met NRTO.
Route 2 kan niet met alle kwalificaties doorlopen worden. Kwalificaties die bestempeld zijn als ‘zeer complex om door te vertalen naar exameninstrumenten’ mogen niet door in route 2 (bekijk ‘kwalificatieoverzicht route 2’). Voor deze kwalificaties kan (indien mogelijk) ingekocht worden of kunnen scholen zelf exameninstrumenten construeren en deze instrumenten extern laten valideren (zodra dat mogelijk is). In het kwalificatieoverzicht route 2 zie je bij elke kwalificatie of er toegang is tot route 2 of niet.
Voorheen spraken we over een rating voor elke kwalificatie: een A,B of C-rating. Vanwege de doorontwikkeling van route 2 communiceren we de rating niet meer. Alle kwalificaties met een A of B-rating vallen nu in de categorie ‘Toegang tot route 2’ en alle kwalificaties met een C-rating vallen nu in de categorie ‘Geen toegang tot route 2’.
In route 2 kunnen scholen zelf of samen met andere scholen exameninstrumenten construeren. In route 2 dient een school een alle afspraken te volgen zoals die zijn gevat in de publicatie ‘Stappen route 2‘.
Route 2 kan niet met alle kwalificaties doorlopen worden. Kwalificaties die bestempeld zijn als ‘zeer complex om door te vertalen naar exameninstrumenten’ mogen niet door in route 2 (bekijk ‘kwalificatieoverzicht route 2’). Voor deze kwalificaties kan (indien mogelijk) ingekocht worden of kunnen scholen zelf exameninstrumenten construeren en deze instrumenten extern laten valideren in route 3.
Om aan valide exameninstrumenten te komen, maakt de school de keuze welke route(s) hij doorloopt. Gemaakte afwegingen en keuzes moeten tot op het niveau van de kwalificatie herleidbaar zijn. De school maakt jaarlijks op hoofdlijn zijn beleidskeuzes en afwegingen over het (in principe) inkopen van exameninstrumenten bij een gecertificeerde instantie (route 1) danwel het zelf construeren van examens (route 2 en 3) inzichtelijk.
Het is aan de school zelf om te bepalen hoe ze de verantwoording inrichten en wie de verantwoording doet. De kwartiermaker heeft een hulpdocument over het maken van keuzes en het inrichten van verantwoording.
Scholen kunnen per kwalificatie kiezen via welke route(s) ze komen tot valide exameninstrumenten. Scholen maken gemaakte keuze(s) inzichtelijk. Per kwalificatie moet herleidbaar zijn via welke route of combinatie van routes er tot valide exameninstrumenten gekomen is. Wanneer voor meerdere kwalificaties dezelfde route doorlopen wordt, kan dit in de verantwoording vermeld worden. Voorbeeld: voor kwalificatie x, y en z is gekozen voor route 1 conform de beleidskaders van onze school.
Bekijk deze publicatie voor meer informatie over de verantwoording.
Dit staat beschreven in de Afspraken valide exameninstrumenten mbo. De MBO Raad, NRTO, ExSamen (vereniging van examenleveranciers) en het ministerie van OCW hebben in deze afspraken het werken met de drie routes naar een valide exameninstrument vastgelegd.
Er wordt voor elke route aangegeven welke afspraken er gelden. Daarnaast gaan de afspraken ook over hoe scholen zich verantwoorden over het gebruik van de drie routes en hoe handhaving op het naleven van de afspraken plaatsvindt. De MBO Raad en NRTO vullen die handhaving vanuit hun collectieve verantwoordelijkheid in.
De Afspraken valide exameninstrumenten mbo gelden vanaf het invoeringsmoment van 1 augustus, dan start de structurele situatie. De toepassing van de Afspraken valide exameninstrumenten mbo wordt jaarlijks door de mbo-scholen gemonitord met als doel een overzichtelijk beeld op te bouwen van de werking van de afspraken. De afspraken worden voor 1 januari 2022 geëvalueerd. Op basis van de evaluatie wordt bezien of er valideringssystematiek wordt doorgezet en of er aanpassingen nodig zijn.
Vanaf augustus 2018 zetten alle scholen valide exameninstrumenten in voor de examinering van herziene kwalificaties. Per route wordt toegelicht wat dat betekent voor de reeds ingekochte of zelf geconstrueerde exameninstrumenten, wanneer worden deze als ‘valide’ beschouwd?
Route 1
Voor reeds ingekochte exameninstrumenten geldt dat deze als valide worden beschouwd, mits de examenleverancier waarvan het instrument afkomstig op invoeringsdatum x gecertificeerd is.
Route 2
Voor route 2 geldt dat reeds geconstrueerde exameninstrumenten valide zijn als deze zijn geconstrueerd volgens de afspraken in route 2. Gebruik hiervoor het document ‘Stappen route 2’ en controleer of het instrument dat al geconstrueerd is voldoet aan de afspraken.
Route 3
Als de school kiest voor route 3 moeten reeds geconstrueerde exameninstrumenten voor de herziene kwalificaties extern gevalideerd worden voor invoeringsdatum.
Exameninstrumenten die een school zelf geconstrueerd heeft, maar die niet via route 2 valide kunnen worden (in het geval dat kwalificaties geen toegang hebben tot route 2 of als de school geen toegang heeft tot route 2), moeten ook eerst extern worden gevalideerd via route 3 voor invoeringsdatum.
Er zijn twee uitzonderingen:
De afspraken gelden niet voor de keuzedelen.
Ja, de routekaart moet ook worden doorlopen voor de generieke instellingsexamens Nederlands en Engels. Ook voor deze examens moeten ‘valide exameninstrumenten’ ingezet worden. Centrale examens zijn uitgezonderd.
Om voor generieke instellingsexamens Nederlands en Engels tot valide exameninstrumenten in route 2 te komen moeten scholen de publicatie ‘Stappen route 2’ toepassen. Hierin wordt duidelijk gemaakt welke afspraken in route 2 van toepassing zijn op generieke instellingsexamens Nederlands en Engels.
Om aan valide exameninstrumenten te komen, maakt de school de keuze welke route(s) hij doorloopt. Gemaakte afwegingen en keuzes moeten tot op het niveau van de kwalificatie herleidbaar zijn. De school maakt jaarlijks op hoofdlijn zijn beleidskeuzes en afwegingen over het (in principe) inkopen van exameninstrumenten bij een gecertificeerde instantie (route 1) danwel het zelf construeren van examens (route 2 en 3) inzichtelijk.
Het is aan de school zelf om te bepalen hoe ze de verantwoording inrichten en wie de verantwoording doet. De kwartiermaker heeft een hulpdocument over het maken van keuzes en het inrichten van verantwoording.
Er zijn verschillende autoriteiten die een instantie kunnen certificeren. Dit doen zij aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Instanties die zich willen laten certificeren kunnen zelf contact opnemen met een autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Hier vind je meer informatie over de autoriteiten en hun contactgegevens.
In de norm voor valide exameninstrumenten zijn product-, proces- en organisatie-eisen opgenomen. Een instantie die zich wil laten certificeren (bijvoorbeeld een examenleverancier) moet aan al deze eisen voldoen. Een certificerende autoriteit zal de producteisen (op basis van een steekproef uit het totaal van exameninstrumenten), proces- en organisatie-eisen toetsen.
Certificering wordt gedaan door een aantal hiervoor geselecteerde onafhankelijke autoriteiten. Een certificerende autoriteit is benoemd op basis van een aantal eisen. Een certificerende autoriteit gaat vervolgens aan de hand van de norm voor valide exameninstrumenten (product-, proces en organisatie-eisen) instanties toetsen en certificeren. Daarbij zijn een aantal kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Hier vind je meer informatie over (de selectie van) de autoriteiten en hun contactgegevens.
Er worden door de stichting certificerende autoriteiten benoemd die instanties gaan certificeren in route 1 en exameninstrumenten gaan valideren in route 3. Een certificerende en validerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Geïnteresseerde autoriteiten kunnen zich via de kwartiermaker aanmelden om deze taken op zich te nemen. Hier vind je de autoriteiten die al benoemd zijn.
Er zijn verschillende autoriteiten die exameninstrumenten kunnen valideren. Dit doen zij aan de hand van de producteisen uit de norm voor valide exameninstrumenten. Ook zijn er kaders opgesteld waarbinnen de autoriteiten werken. Je kunt zelf contact opnemen met een autoriteit die hiervoor geselecteerd is. Hier vind je meer informatie over de autoriteiten en hun contactgegevens.
Er worden door de kwartiermaker autoriteiten benoemd die instanties gaan certificeren in route 1 en exameninstrumenten gaan valideren in route 3. Een certificerende en validerende autoriteit wordt benoemd op basis van een set eisen. Geïnteresseerde autoriteiten kunnen zich via de kwartiermaker aanmelden om deze taken op zich te nemen. Hier vind je de autoriteiten die al benoemd zijn.